In Brussel is een politiek akkoord bereikt ten aanzien van de European Health Data Space-verordening (hierna: de EHDS). Deze Europese wet zal (mede) veranderingen met zich brengen ten aanzien van het hergebruik van gezondheidsgegevens voor zorgevaluatie en -verbetering, wetenschappelijk onderzoek, statistiek, beleid en innovatie. In Nederland zijn geluiden te horen dat de EHDS het grondslagenprobleem oplost: het probleem dat datahouders gezondheidsgegevens wel beschikbaar willen stellen aan onderzoekers, maar denken dat de AVG dit niet toestaat en daarom weigeren.
Geld verdienen aan data wordt steeds moeilijker gemaakt; ook in de EHDS staat dat bij het aanvragen van data veelal ten hoogste de marginale kosten in rekening mogen worden gebracht. Gezondheidsgegevens zijn immers een publiek goed, dat aan de gemeenschap ten goede moet komen. De datastromen moeten daarom net als fietspaden gefinancierd worden uit de grote pot. Het ongemak en onbehagen waarmee het debat over data delen in de zorg wordt gevoerd, terwijl de relevante wetgeving eigenlijk heel degelijk in elkaar steekt, geeft aan dat we ons samen moeten verdiepen in de juistheid van onze afwegingskaders.
Er zijn echt redenen tot zorg, zegt men, want AI is eigenlijk superintelligentie, maar dan zonder empathie! Maar dat lijkt mij dus geweldig: een super-brein zonder egoïsme, narcisme, jaloezie, hebzucht of agressie. Fantastisch, toch? Ja, maar AI gaat ons wellicht vervangen op de arbeidsmarkt, vrezen artsen. Maar ook dat lijkt me onzin: eerst kwamen de machines, toen kwamen de robots, en beiden zouden ons mensen overbodig maken. Maar we hebben nog altijd een schreeuwend tekort op de arbeidsmarkt.